ພະນະທ່ານ ນາງ ປານີ ຢາທໍ່ຕູ້, ກຳມະການກົມການເມືອງ ສູນກາງພັກ, ຮອງປະທານ ປະເທດ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ພົບ ແລະ ຊີ້ນໍາວຽກງານຢູ່ກະຊວງ ອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ, ໃນຕອນເຊົ້າ ວັນທີ 31 ພືດສະພາ 2024ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມໃຫຍ່ ຊັ້ນ I ເຊິ່ງໄດ້ຕ້ອນຮັບ ໂດຍ: ທ່ານ ມະໄລທອງ ກົມມະສິດ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ ໃນໂອກາດດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ຮອງປະທານປະເທດໄດ້ໃຫ້ທິດຊີ້ນໍາ ເພື່ອບັນລຸໄດ້ ເປົ້າໝາຍຍຸດທະສາດການພັດທະນາອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ຍັງດຳລົງບົດບາດສຳຄັນ ໃນການສ້າງເສດຖະກິດ ເອກະລາດ ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ເຊິ່ງໄດ້ເພີມທະວີຄວາມເປັນເຈົ້າ, ຄວາມຮັບຜິດຊອບຮ່ວມມືກັບຂະແໜງການອື່ນ ເພື່ອຊ່ວຍສະໜັບສະໜູນທັງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ ໃນການຍູ້ແຮງການຈັດຕັ້ງຜັນຂະຫຍາຍໃຫ້ເປັນຮູບປະທຳຕົວຈິງ ເປັນຕົ້ນ: ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຄັ້ງທີ XI ຂອງພັກ, ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ 5 ປີ ຄັ້ງທີ IX (2021-2025) ພວມກ້າວເຂົ້າສູ່ປີສຸດທ້າຍ ກໍຄືປີ 2025 ທີ່ຈະມາເຖິງໃນໄວໆນີ້ ໃນເງື່ອນໄຂສະພາບການຂອງພາກພື້ນ-ສາກົນ ທີ່ຜັນແປໄປຢ່າງສັບສົນ ເກີດມີຫຼາຍບັນຫາທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ ການພັດທະນາ ກໍຄືດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມໃນທົ່ວໂລກ.
ສ່ວນ ສປປ ລາວ ກໍໄດ້ປະສົບກັບບັນຫາສະພາບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ, ເງິນຕາ, ບວກກັບ ເງິນກີບອ່ອນຄ່າ, ອັດຕາເງິນເຟີ້ສູງ…ສົ່ງຜົນເຮັດໃຫ້ລາຄາສິນຄ້າ ແລະ ຄ່າຄອງສູງ ຫຍັບຕົວສູງຂຶ້ນ, ສົ່ງຜົນກະທົບໜັກໜ່ວງຕໍ່ການພັດທະນາ, ການດໍາເນີນທຸລະກິດ ກໍຄືຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ.
ຢືນຢູ່ຕໍ່ຫນ້າຄວາມເລັ່ງທວງ ຂອງສະພາບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ກໍ່ຄືການພັດທະນາ ແລະ ແກ້ໄຂບັນຫາ ໃນຂະແຫນງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ ໃນເງື່ອນໄຂໃຫມ່, ພະນະທ່ານ ໄດ້ເນັ້ນໜັກ ບາງບັນຫາດັ່ງນີ້:
- ຄວາມຕ້ອງການການຜະລິດຕະພັນທີ່ຊົມໃຊ້ ທີ່ມີຜົນຕໍ່ລາຄາສິນຄ້າ ຕາມຫຼັກອຸປະສົງ ແລະ ອຸປະທານ. ຖ້າຜະລິດສິນຄ້າໜ້ອຍ ແຕ່ຄວາມຕ້ອງການຫຼາຍ ກໍສົ່ງກະທົບຕໍ່ລາຄາສິນຄ້າໃຫ້ສູງຂຶ້ນ. ສະນັ້ນ, ຂະແໜງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ເປັນໃຈກາງສົມທົບບັນດາຂະແໜງການ ຍູ້ແຮງການສົ່ງເສີມການຜະລິດພາຍໃນປະເທດໃຫ້ແຂງແຮງຕາມທ່າແຮງຂອງປະເທດເຮົາ, ຄົ້ນຄວ້າວິໄຈຕົ້ນທຶນການຜະລິດທີ່ແທ້ຈິງ ເພື່ອຊອກຫາສາຍເຫດທີ່ພາໃຫ້ລາຄາສູງຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະສິນຄ້າກະສິກຳ ເຊັ່ນ: ເຂົ້າສານ ແລະ ຊີ້ນໝູ.
- ຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມ ການລົງທຶນໃສ່ໂຮງງານທີ່ທັນສະໄໝ ຮັບໃຊ້ການຜະລິດ ເພື່ອຊົມໃຊ້ພາຍໃນ ແລະ ສົ່ງອອກໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ. ຄົ້ນຄວ້າລະບຽບ ແລະ ກົດໝາຍສາກົນ ເພື່ອໝູນໃຊ້ເຂົ້າໃນການ ຫຼຸດຜ່ອນການນໍາເຂົ້າສິນຄ້າທີ່ບໍ່ຈຳເປັນ ແລະ ເພື່ອປົກປ້ອງການຜະລິດພາຍໃນ.
- ບັນຫາລາຄາສິນຄ້າ ແລະ ເງິນເຟິ້, ຖ້າຍາກແກ້ໄຂບັນຫາເງິນເຟີ ແມ່ນຕ້ອງໄດ້ສົ່ງເສີມການຜະລິດພາຍໃນຢ່າງແຂງ. ພ້ອມນັ້ນ, ກໍສືບຕໍ່ຄົ້ນຄວ້າຫຼຸດລາຍການສິນຄ້າຄວບຄູມ ( ບັນຊີ ກ) ໃຫ້ໜ້ອຍລົງ ເພື່ອກໍານົດຂອບລາຄາ ເພື່ອດັດສົມ ແລະ ສົ່ງເສີມສິນຄ້າ.
- ປັບປຸງ ແລະ ກວດກາຄືນບັນດາບໍລິສັດນຳເຂົ້ານໍ້າມັນເຊື່ອໄຟ ໂດຍການປັບປຸງດຳລັດ ໃນການຄຸ້ມຄອງລັດ ແລະ ສ້າງການແຂ່ງຂັນທາງການຄ້າ ພາຍໃຕ້ລະບຽບ ແລະ ກົດໝາຍ ເພື່ອສ້າງຄວາມຍຸດຕິທຳທາງທຸລະກິດ. ໃຫ້ຫັນລະບົບການຄຸ້ມຄອງດ້ວຍກົດໝາຍ ຕໍ່ກັບບໍລິສັດທີ່ນຳເຂົ້ານ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ ແລະ ບໍລິສັດສົ່ງອອກສິນຄ້າ ໃນການປະຕິບັດພັນທະ ແລະ ການປະຕິບັດລະບຽບຫຼັກການ ເພື່ອສ້າງບັນທັດຖານດ້ານນິຕິກຳ.
- ການຄ້າໄປຕາມທິດສັງຄົມນິຍົມ ເພື່ອກ້າວຂຶ້ນສູ່ສັງຄົມນິຍົມ ໂດຍຖືເອົາສະຫະກອນ ເປັນຫົວໜ່ວຍເສດຖະກິດພື້ນຖານທີ່ສຳຄັນ. ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງຈໍາເປັນຕ້ອງສ້າງເງື່ອນໃຫ້ກຸ່ມສະຫະກອນ ສາມາດເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງທຶນ, ຄວນສົ່ງເສີມສະຫະກອນ ເພື່ອສ້າງເສດຖະກິດລວມໝູ່.
- ການວາງເງື່ອນໄຂການປ່ອຍກູ້ໃຫ້ຈຸນລະວິສາຫະກິດ ວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ (ຈນກ) ຕ້ອງສອດຄ່ອງ ແລະ ເໝາະສົມກັບພື້ນຖານການຜະລິດ ເພື່ອໃຫ້ ຈນກ ສາມາດເຂົ້າເຖິງເງິນທຶນ ໂດຍສ້າງນະໂຍບາຍແບບ ຍຶດຍຸ່ນ ທີ່ເປັນສິນລະປະ ແລະ ສອດຄ່ອງ ກັບສະພາບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ລວມທັງການແກ້ໄຂສິ່ງອູດຕັນການເຂົ້າເຖິງແຫ່ງທຶນ.
- ໃຫ້ສ້າງຜູ້ບໍລິການເຄິ່ງກາງ ດ້ານການຄ້າ ໂດຍການສ້າງບໍລິສັດການຂາຍຍົກສິນຄ້າ ສະໜອງຕ່ອງໂສ້ການຜະລິດ ແລະ ການບໍລິການ ເພື່ອຫຼຸດຕົ້ນທຶນການຜະລິດສິນຄ້າ ແລະ ສິນຄ້າກະສິກຳ ຕາມເສດຖະກິດຕະຫຼາດ ເພື່ອໃຫ້ມີການແຂ່ງຂັນກັນ ໃນການດຳເນີນການຄ້າ.
- ເອົາໃຈໃສ່ປະເມີນຄືນ ແລະ ແກ້ໄຂບັນດານີຕິກຳຕ່າງໆທີ່ບໍ່ສ່ອງຄອງກັບສະພາບການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງ ຄົມ ໄລຍະປະຈຸບັນ. ພ້ອມນັ້ນ, ກໍໃຫ້ຮິບຮ້ອນໃຫ້ສ້າງດຳລັດນິິຄົມອຸດສາຫະກຳ ເພື່ອສົ່ງເສີມການຜະລິດອຸດສາ ຫະກຳປຸງແຕ່ງ ໂດຍສະເພາະການກໍານົດໃຫ້ນະໂຍບາຍທີ່ເໝາະສົມກັບຜູ້ຜະລິດ ແລະ ຜູ້ລົງທຶນ.
- ຕ້ອງກໍາໄດ້ຂໍ້ມູນ ແລະ ສາມາດພະຍາກອນລາຄາຕະຫຼາດ ແລະ ຄວາມສ່ຽງຂອງການປ່ຽນແປງຂອງຕະຫຼາດ ແລະ ການແນະນຳທາງການຕະຫຼາດ ພ້ອມທັງໂຄສະນາຂໍ້ມູນທາງການຕະຫຼາດ ດ້ວຍຫຼາຍຮູບການ ເພື່ອເຂົ້າເຖິງຊົນນະບົດ ໃຫ້ກວ້າງຂຶ້ນ.
- ໃຫ້ຮິບຮ້ອນອອກນິຕິກຳ ການນການຄຸ້ມຄອງການຄ້າທາງເອເລັກໂຕນິກ ຕິດຕາມສະພາບການຂຶ້ນທະບຽນ ເພື່ອໃຫ້ລັດຮູ້ເຖິງຂໍ້ມູນການຊື້-ຂາຍສິນຄ້າ ແລະ ການເກັບພັນທະ.
- ໃຫ້ສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ຂອງຂະແໜງ ອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ ໃນນັ້ນ ໃຫ້ສຸມໃສ່ບຳລຸງສ້າງບຸກຄະລາກອນຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ ໃຫ້ມີຄວາມຮູ້ ແລະ ເຂົ້າໃຈກັບວຽກງານການຄ້າ, ສະພາບການປ່ຽນແປງຕະຫຼາດລວມທັງການສົ່ງພະນັກງານຂັ້ນສູນກາງໄປຊ່ວຍທ້ອງຖິ່ນໃນແຕ່ລະຂັ້ນໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.
ໃນຕອນທ້າຍ ທ່ານ ຮອງປະທານປະເທດ ກະໄດ້ລົງຢ້ຽມຢາມຊົມສູນການຄ້າທາງເອເລັກໂຕຼນິກທີ່ກົມສົ່ງເສີມການຄ້າ ແລະ ຫັດຖະກໍາ, ກະຊວງອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ.
ຂ່າວ-ພາບ: ໄພຄໍາອີ ຫ້ອງການກະຊວງ ອຄ.