ໜີ້ສິນພາຍໃນຂອງລັດຖະບານລາວ ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ເພາະການອະນຸຍາດໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນເປັນຜູ້ລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນໃນບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆທີ່ເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານຕ້ອງຊໍາລະຄືນໃນພາຍຫລັງ.
ທ່ານ ສົມດີ ດວງດີ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ແລະ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງການເງິນ ຖະແຫລງຍອມຮັບວ່າ ລັດຖະບານລາວກໍາລັງປະເຊີນກັບບັນຫາໜີ້ສິນພາຍໃນເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການທີ່ໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດເອກະຊົນເປັນຜູ້ອອກ ຫລື ລົງທຶນໃຫ້ກ່ອນ ໃນບັນດາໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ທີ່ລັດຖະບານບໍ່ມີຄວາມພ້ອມໃນດ້ານງົບປະມານ ແລະ ເມື່ອບໍລິສັດເອກະຊົນໄດ້ດໍາເນີນງານສໍາເລັດແລ້ວນັ້ນ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານມີພັນທະທີ່ຕ້ອງຊໍາລະຄືນເງິນທຶນດັ່ງກ່າວ ພ້ອມດ້ວຍດອກເບ້ຍທີ່ໄດ້ຕົກລົງໄວ້ ໃນສັນຍາຂອງແຕ່ລະໂຄງການນັ້ນ.
ໂດຍໜີ້ສິນດັ່ງກ່າວນີ້ ຍັງບໍ່ທັນລວມເຖິງໜີ້ສິນ ທີ່ເກີດຈາກການກູ້ຢືມ ເພື່ອດຸ່ນດ່ຽງງົບປະມານ ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ດັ່ງທີ່ທ່ານສົມດີ ໄດ້ໃຫ້ການອະທິບາຍວ່າ:“ສໍາລັບໜີ້ພາຍໃນນີ້ມັນກະແບ່ງອອກເປັນ 2 ອັນ. ອັນຫນຶ່ງ ແມ່ນໜີ້ລົງທຶນ. ອັນສອງແມ່ນໜີ້ສໍາລັບຂອງງົບປະມານ. ສໍາລັບໜີ້ສິນລົງທຶນຂອງລັດນີ້ ກະແມ່ນກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນ ເປັນຜູ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກວດກາ ຕິດຕາມ. ມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ ພວກເຮົາກໍ່ໄດ້ຊໍາລະເງິນໂຄງການລົງທຶນ 400 ຕື້ ແຕ່ວ່າ ກໍຍັງຢູ່ 10 ປາຍພັນຕື້ ທີ່ເປັນໂຄງການທີ່ສໍາເລັດແລ້ວ ທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ສືບຕໍ່ຊໍາລະ. ອັນນີ້ ທາງກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ເພິ່ນເປັນຜູ້ຈັດສັນ. ໝາຍຄວາມວ່າ ກະຊວງການເງິນບໍ່ເອົາໂຄງການລົງທຶນມາຊໍາລະດ້ວຍຕົນເອງ. ແຕ່ມອບໃຫ້ກະຊວງແຜນການແລະການລົງທຶນ ເປັນຜູ້ກວດກາຕິດຕາມແລ້ວສົ່ງມາໃຫ້ພວກເຮົາຊໍາລະ.”
ທ່ານ ສົມດີ ໃຫ້ການຢືນຢັນອີກວ່າ ລັດຖະບານລາວຍັງຈະຕ້ອງປະເຊີນກັບບັນຫາການເປັນໜີ້ຕ່າງປະເທດນັບມື້ນັບເພີ້ມຂຶ້ນ ອີກດ້ວຍ ໂດຍມີສາເຫດມາຈາກການກູ້ຢືມເງິນທຶນ ມາດຸ່ນດ່ຽງດ້ານງົບປະມານລາຍຈ່າຍ ທີ່ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ທີ່ເປັນການລົງທຶນຂອງ ລັດຖະບານໃນແຕ່ລະປີ.
ໂດຍໃນທ້າຍປີ 2016 ກໍປາກົດວ່າລັດຖະບານ ລາວ ມີໜີ້ຕ່າງປະເທດຄິດເປັນມູນຄ່າລວມ 6,900 ກວ່າລ້ານໂດລາ ເທົ່າກັບ 52 ເປີເຊັນ ຂອງຍອດຜະລິດຕະພັນລວມ(GDP) ແລະ ໃນຂະນະດຽວກັນກໍມີໜີ້ສິນພາຍໃນປະເທດອີກໃນມູນຄ່າ 836 ກວ່າລ້ານໂດລາ ຄິດເປັນ 6.3 ເປີເຊັນຂອງ GDP. ສ່ວນໃນປີ 2017 ກໍຄາດວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນອີກ ທັງໜີ້ຕ່າງປະເທດ ແລະ ໜີ້ສິນພາຍໃນ ເພາະການເກັບລາຍຮັບໄດ້ຕໍ່າກວ່າເປົ້າໝາຍຈຶ່ງຕ້ອງໄດ້ມີການກູ້ຢືມເພີ້ມຂຶ້ນນັ້ນເອງ.ຫາກແຕ່ເພື່ອເປັນການຄວບຄຸມສະພາວະການເປັນໜີ້ຕ່າງປະເທດໃຫ້ຢູ່ໃນອັດຕາທີ່ເໝາະສົມກັບສະພາບຕົວຈິງ ດ້ານລາຍຮັບ-ລາຍຈ່າຍ ຂອງລັດຖະບານລາວ ສະພາແຫ່ງຊາດກໍໄດ້ຈໍາກັດສິດ ໂດຍອະນຸຍາດໃຫ້ລັດຖະບານລາວສາມາດກູ້ຢືມຈາກຕ່າງປະເທດໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມບໍ່ເກີນ 400 ລ້ານໂດລາ ໃນແຕ່ລະປີ.
ທັງນີ້ໂດຍອີງຕາມສະຖິຕິ ຂອງທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ລະບຸວ່າໜີ້ຕ່າງປະເທດຂອງລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນໄລຍະ 10 ປີມານີ້ ກໍຄືເພີ່ມຂຶ້ນຈາກ 2,470 ກວ່າລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2006 ເປັນຫຼາຍກວ່າ 5,627 ລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2015 ແລະ 6,900 ກວ່າລ້ານໂດລາ ໃນປີ 2016 ສ່ວນໃນປີ 2017 ນີ້ກໍຄາດວ່າຈະເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 8,000 ລ້ານກວ່າໂດລາແນ່ນອນ ເພາະລັດຖະບານ ລາວ ໄດ້ວາງຄາດໝາຍການຂະຫຍາຍຕົວທາງເສດຖະກິດໄວ້ໃນອັດຕາສະເລ່ຍບໍ່ຕໍ່າກວ່າ 7 ເປີເຊັນຕໍ່ປີໃນຊ່ວງປີ 2016-2020 ຊຶ່ງຈະເຮັດໃຫ້ GDP ໂດຍສະເລ່ຍເປັນລາຍຮັບຂອງປະຊາຊົນ ລາວ ໄດ້ເຖິງ 24.8 ລ້ານກີບ ຫຼືປະມານ 3,100 ໂດລາຕໍ່ຄົນໃນປີ 2020.
ຫາກແຕ່ວ່າການທີ່ຈະສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວໄດ້ນັ້ນກໍບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍເພາະວ່າລັດຖະບານ ລາວ ຈະຕ້ອງຊຸກຍູ້ພາກກະສິກຳ-ປ່າໄມ້ໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວເພີ່ມຂຶ້ນ ໃນອັດຕາສະເລ່ຍບໍ່ຕໍ່າກວ່າ 3.2 ເປີເຊັນຕໍ່ປີ ສ່ວນພາກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ພາກບໍໍລິການຈະຕ້ອງຂະຫຍາຍຕົວເພີ່ມຂຶ້ນ 9.3 ເປີເຊັນ ແລະ 8.9 ເປີເຊັນຕໍ່ປີຕາມລຳດັບ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ຈະຕ້ອງລະດົມທຶນທີ່ຈະນຳໃຊ້ໃນໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ໃນມູນຄ່າລວມເຖິງ 27,000 ລ້ານໂດລາ ໃນຊ່ວງປີ 2016-2020 ດັ່ງກ່າວ.
ສ່ວນໃນດ້ານງົບປະມານລາຍຮັບນັ້ນ ລັດຖະບານລາວ ກໍໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຈັດເກັບໃຫ້ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 50 ເປີເຊັນ ໃນຊ່ວງປີ 2016 ຫາ 2020 ທຽບໃສ່ຊ່ວງປີ 2011-2015 ຊຶ່ງກໍຈະເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານມີລາຍຮັບ ລວມເຖິງ 149,600 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 19-20 ເປີເຊັນຂອງ GDP ໃນຊ່ວງ 5 ປີດັ່ງກ່າວ.
ອີງຕາມແຜນງົບປະມານຕະຫລອດປີ 2017 ນີ້ ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍທີ່ຈະຈັດເກັບລາຍຮັບໃຫ້ໄດ້ ໃນມູນຄ່າລວມບໍ່ໜ້ອຍກວ່າ 23,946 ຕື້ກີບ ຫາກແຕ່ໃນໄລຍະ 6 ເດືອນຕົ້ນປີນີ້ ກໍປາກົດວ່າ ລັດຖະບານລາວ ສາມາດຈັດເກັບລາຍຮັຍໄດ້ພຽງ 10,296.78 ຕື້ກີບ ຄິດເປັນ 43 ເປີເຊັນຂອງແຜນການປີ.
[ແຫລ່ງຂ່າວ: VOA]
[ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຂະແໜງຂ່າວສານ]
