ເພື່ອປະຕິບັດຕາມດຳລັດ 474/ນຍ ລົງວັນທີ 18 ພະຈິກ 2010 ວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ທີ່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ກະຊວງອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ໂດຍສະເພາະພະແນກຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ ກົມການຄ້າພາຍໃນ ລົງກວດກາ ແລະ ປະຕິບັດມາດຕະການລົງໂທດກັບບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດ, ຜູ້ປະກອບການ, ຊາວຄ້າຂາຍ ໃນຂອບເຂທົ່ວປະເທດ ທີ່ບໍ່ຕິດລາຄາສິນຄ້າ ແລະ ຄ່າບໍລິການເປັນເງີນກີບ.
ທ່ານ ນາງ ເຂັມມະນີ ພົນເສນາ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ໄດ້ເຮັດໜັງສືແຈ້ງການສະບັບທີ 0004/ອຄ. ກພນ ລົງວັນທີ 4 ມັງກອນ 2017 ໂດຍລະບຸວ່າ ນັບແຕ່ມື້ອອກແຈ້ງການເປັນຕົ້ນໄປ ໃຫ້ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດ, ຜູ້ປະກອບການ, ຊາວຄ້າຂາຍຕະຫຼອດຮອດຫ້າງຮ້ານຕ່າງໆ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດຕ້ອງໄດ້ສະແດງລາຄາສິນຄ້າ ແລະ ຄ່າບໍລິການເປັນເງິນກີບ, ການຕິດປ້າຍລາຄາ ແລະ ຄ່າບໍລິການຕ້ອງໃຫ້ເຫັນງ່າຍ, ຈະແຈ້ງ ແລະ ຊັດເຈນ ເພື່ອຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ຜູ້ຊົມໃຊ້.
ທ່ານ ນັນຕາ ສານຸວົງ ຫົວໜ້າພະແນກຄຸ້ມຄອງລາຄາສິນຄ້າ ກົມການຄ້າພາຍໃນກະຊວງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ກ່າວ ວ່າ: ຖ້າພົບເຫັນວ່າ ຫົວໜ່ວຍ ທຸລະກິດຜູ້ປະກອບການ, ຊາວຄ້າຂາຍ ຫາກບໍ່ປະຕິບັດຕາມ ດຳລັດຈະຖືກປັບໄຫມ ເລີ່ມແຕ ຫ້າແສນ ກີບ ຫາ ໜຶ່ງລ້ານກີບ, ປັດຈຸບັນແມ່ນໄດ້ທົດລອງຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ບັນດາຕະຫຼາດໃຫຍ່ໆພາຍໃນ 5 ຕົວເມືອງຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ໃນໄລຍະທຳອິດ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຈາກພະແນກອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການຄ້າ ໄດ້ເຜີຍແຜ່ນິຕິກຳນີ້ໃຫ້ແກ່ບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດ, ຜູ້ປະກອບການ, ຊາວຄ້າຂາຍ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ຮັບຮູ້ ແລະ ເຂົ້າໃຈຕໍ່ລະບຽບການຂອງພາກລັດ.
ພ້ອມນີ້ກໍ່ໄດ້ລະບຸລາຍການສິນຄວ້າທີ່ຕ້ອງສະແດງລາຄາເປັນເງິນກີບອອກເປັນຫມວດໆ ຄື: ຫມວດສິນຄ້າສະບຽງອາຫານ ແລະ ເຄື່ອງດື່ມ 36 ລາຍການ, ຫມວດເຄື່ອງໃຊ້ຄົວເຮືອນ 24 ລາຍການ, ຫມວດເຄື່ອງໃຊ້ສ່ວບຸກຄົນ 24 ລາຍການ. ຫມວດວັດສະດຸກໍ່ສ້າງ 25 ລາຍການ, ຫມວດເຄື່ອງໄຟຟ້າ ແລະ ອຸປະກອນ 24 ລາຍການ, ຫມວດພາຫະນະ ແລະ ອຸປະກອນ 10 ລາຍການ, ຫມວດເຄື່ອງຮັບໃຊ້ກະສິກຳ 11 ລາຍການ ແລະ ຫມວດນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟ ແລະ ອາຍແກັດ 4 ລາຍການ ຊຶ່ງລວມສິນຄ້າທີ່ຕ້ອງສະແດງລາຄາເປັນເງິນກີບທັງໝົດ ມີເກືອບ 200 ລາຍການ ໃນ 9 ຫມວດ.
ນອກນັ້ນຍັງມີ 45 ລາຍການ ດ້ານການບໍລິການທີ່ຜູ້ປະກອບການຈະຕ້ອງໄດ້ຕິດລາຄາ ແລະ ສິນຄ້າທີ່ນຳເຂົ້າທັງໝົດກໍ່ຕ້ອງໄດ້ຕິດສະຫຼາກບອກເປັນພາສາລາວ ຢ່າງຈະແຈ້ງ.
ທ່ານ ນັນຕາ ຍັງໄດ້ກ່າວອີກວ່າ:ພາຍຫຼັງເຮັດການທົດລອງຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນສໍາເລັດແລ້ວໃນຕໍ່ໜ້າຈະໃຫ້ບັນດາພະແນກອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າແຂວງ ແລະ ເມືອງ ໃນທົ່ວປະເທດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດນິຕິກຳນີ້ໃຫ້ເປັນເອກະພາບກັນ, ຫຼັງຈາກນີ້ ຖ້າຫາກຜູ້ບໍລິໂພກທ່ານໃດຮູ້ວ່າຕົນເອງບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມຍຸຕິທຳຈາກການຊື້ສິນຄ້າ ກໍ່ສາມາດຕິດຕໍ່ສາຍດ່ວນພະແນກປົກປ້ອງຜູ້ຊົມໃຊ້ ກະຊວງ ອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການຄ້າ ໄດ້ ທີ່ໝາຍເລກ 1510 ໃນໂມງລັດຖະການ.
ດັ່ງທີ່ແຕ່ລະທ່ານໄດ້ຮັບຮູ້ແລ້ວວ່າ ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ປະເທດເຮົາໄດ້ຮັບອິດທິພົນ ຈາກສະກຸນເງິນບາດ ແລະ ເງິນໂດລາສະຫະລັດຫຼາຍທີ່ສຸດ. ລັດຖະບານໃນແຕ່ລະຊຸດຜ່ານມາ ກໍພະຍາຍາມວາງມາດຕະການຕ່າງໆເພື່ອກະຕຸ້ນຄົນລາວໃຫ້ຫັນມາໃຊ້ເງິນກີບ ແຕ່ເບິ່ງຄືຈັ່ງວ່າບໍ່ສຳເລັດຜົນ ເທົ່າທີ່ຄວນ; ໂດຍສະເພາະ ສາເຫດທີ່ພາໃຫ້ຄົນລາວຖືເບົາຕໍ່ການໃຊ້ເງິນກີບ ກໍ່ຄື :
1. ມາດຕະການເກືອດຫ້າມຂອງລັດ ບໍ່ມີຄວາມຮັດກຸມ ຂາດເຈົ້າໜ້າທີ່ຜູ້ທີ່ມີຄວາມຕື່ນຕົວເປັນເຈົ້າການໃນໜ້າທີ່ຂອງ ຕົນ ແລະ ການຕິດຕາມບໍ່ຕໍ່ເນື່ອງ,
2. ເສດຖະກິດຂອງປະເທດມີການຊື້ຫຼາຍກວ່າຂາຍ ຈຶ່ງພາໃຫ້ເກີດມີຄວາມຕ້ອງການເງິນຕາຕ່າງປະເທດຫຼາຍ,
3. ທະນາຄານບໍ່ສາມາດສະໜອງເງິນຕາຕ່າງປະເທດໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງຜູ້ຄ້າໄດ້
4. ປະຊາຊົນລາວບໍ່ມີຄວາມຕື່ນຕົວຕໍ່ຄວາມເປັນເຈົ້າການສ້າງສະຖຽນລະພາບໃຫ້ຄ່າເງິນກີບລາວ.
[ພາບ ແລະ ຂ່າວ: ສູນສະຖິຕິ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານ]
